Historia jest drugą pozycją cyklu Encyklopedia szkolna, przygotowanego w WSiP i przeznaczonego dla uczniów wyższych klas szkół podstawowych i uczniów szkół średnich. W tomie Historia zamieszczono ok. 2 tysięcy haseł, z historii powszechnej i Polski do 1945 roku.
UWAGI:
Indeks.
DOSTÊPNO¦Æ:
Dostêpny jest 1 egzemplarz. Pozycjê mo¿na wypo¿yczyæ na 30 dni
Omawiając lata 1789-1870 podręcznik przedstawia sprawę polską na tle wydarzeń międzynarodowych (m.in. rozbiory, powstanie styczniowe), rewolucje we Francji, okres napoleoński, układ sił w Europie w dobie świętego Przymierza, Wiosnę Ludów (Francja, Niemcy, Austria, Włochy, Prusy, Węgry, Portugalia, Hiszpania, Belgia, Dania, Szwecja, Wielka Brytania, Półwysep Bałkański), sprawę chłopską i robotniczą (socjalizm), rozwój nauk przyrodniczych, techniki i przemysłu, ruchy narodowe i tajne organizacje polityczne, wojnę krymską i jej następstwa, sprawę zjednoczenia Niemiec, ruch kolonialny państw europejskich, wojnę francusko-niemiecką 1870-71 roku, a także zjednoczenie Niemiec i Włoch.
UWAGI:
Na ok³. i na grzbiecie oznaczono jako t. 5. Bibliografia. Indeksy.
DOSTÊPNO¦Æ:
Dostêpny jest 1 egzemplarz. Pozycjê mo¿na wypo¿yczyæ na 30 dni
Kolejne wydanie piątego tomu z serii Historia powszechna. Książka ciesząca się wielką popularnością jest podsumowaniem wieloletnich badań autora. Powstała na podstawie wykładów z nowożytnej historii powszechnej prowadzonych przez autora na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i stanowi próbę syntezy dziejów powszechnych lat 1871-1918 - od klęski Francji i objęcia hegemonii w Europie przez Niemcy poprzez Komunę Paryską aż do roku 1918, kończącego I wojnę światową. Autor przedstawił całość procesu dziejowego tych lat, zarówno zjawiska o charakterze ogólnym - imperializm, kolonializm, socjalizm - jak i historii poszczególnych krajów - przede wszystkim Europy, ale także i innych części świata (Ameryka, Afryka, Azja). Sprawa polska została omówiona jedynie jako zagadnienie międzynarodowe, tzn., w jaki sposób sytuacja ogólna w Europie wpływała na bieg spraw w Polsce i odwrotnie, jakie znaczenie miała Polska dla innych państw i narodów. Książka została wyposażona w mapy, ilustracje, bibliografię oraz indeksy - osób, rzeczowy i nazw geograficznych.
Podręcznik obejmuje okres od czasów Cesarstwa Rzymskiego schyłku IV wieku do sytuacji krajów europejskich w końcu XV wieku. Opisuje państwo Franków, cesarstwo i papiestwo w XI i XII wieku, wyprawy krzyżowe oraz przobrażenia w Europie Zachodniej w okresie krucjat; rywalizację francusko-angielską do schyłku XIII wieku, walkę o "Dominium Mundi", Hiszpanię w XI-XIII wieku i jej politykę w basenie Morza Śródziemnego; basen Morza Bałtyckiego w XI-XV wieku, Ruś i niebezpieczeństwo mongolskie, zatarg Francji z Papiestwem, wojnę stuletnią, kryzys Cesarstwa i Kościoła zachodniego; husytyzm, walkę z naporem tureckim, Polskę i Litwę w okresie naporu krzyżackiego, zjednoczenie ziem ruskich pod hegemonią Moskwy oraz włoską anarchię.
Omawiając wiek XVIII podręcznik opisuje przemiany gospodarcze i społeczne, wielkie kryzysy finansowe, stan oświaty; rokoko, preromantyzm i neoklasycyzm w architekturze i sztukach plastycznych, prądy religijne i filozofię okresu Oświecenia, model państwa, a także sytuację polityczną - wojnę o sukcesję hiszpańską, rządy w Anglii, Francji, Hiszpanii, Austrii i Holandii; wojnę północną i wojny tureckie, cesarstwo rosyjskie PiotraI, Prusy Fryderyka Wilhelma I, Polskę w dobie unii z Saksonią oraz rządy Stanisława Leszczyńskiego; wojny kontynentalne połowy XVIII wieku, wojny kolonialne i wojnę siedmioletnią, monarchie (Hiszpania, Francja, Prusy, Portugalia, Dania, Norwegia, Rosja, Turcja, Austria) i republiki starego ładu (republiki włoskie, rzesza niemiecka, Szwajcaria, Holandia, Anglia), ekspansję rosyjską w Europie w drugiej połowie XVIII wieku (rozbiory Polski), sukcesy i porażki oświeconego absolutyzmu, sytuację w Wielkiej Brytanii oraz powstanie Stanów Zjednoczonych.Książka opatrzona została mapami, interesującymi ilustracjami, bibliografią oraz indeksami - osób, geograficznym i etnicznym.
UWAGI:
Poprzednie wyd. oznaczane jako t. 4 Historii powszechnej. Bibliografia. Indeksy.
DOSTÊPNO¦Æ:
Dostêpny jest 1 egzemplarz. Pozycjê mo¿na wypo¿yczyæ na 30 dni
Omawiając dzieje dwóch wieków - XVI i XVII - podręcznik opisuje kierunki rozwoju gospodarczo-społecznego Europy, warunki bytowe i codzienne życie ludności, wielkie odkrycia geograficzne, kraje prastarych cywilizacji (Chiny, Japonia, Indie, państwo Wielkiego Mongoła), podbój Ameryki przez Europejczyków, rozwój humanizmu i renesansu, walkę o hegemonię w Europie Zachodniej, reformację w Niemczech oraz rozłam w zachodnim chrześcijaństwie; Europę Wschodnią i kraje skandynawskie w XVI wieku oraz początek walki o "Dominium Maris Baltici", ekspansję turecką, rewolucję w Niderlandach oraz konflikt hiszpańsko-angielski; Wielką Smutę i obcą interwencję w Rosji na początku XVII wieku, wojnę trzydziestoletnią - konflikt zbrojny na pograniczu dwóch epok, wzrost znaczenia Francji i zmierzch Hiszpanii, rewolucję angielską, Europę Środkowo-Wschodnią w drugiej połowie XVII wieku, Europę Zachodnią w okresie przewagi francuskiej, a także sztukę, literaturę i myśl epoki baroku.Książka została zaopatrzona mapami, interesującymi ilustracjami, bibliografią oraz indeksami - osób, geograficznym i etnicznym.
Rozdział I. Kierunki rozwoju gospodarczo-społecznego Europy w wieku XVI i XVII
Dziedzictwo XIV-XV w.
Stosunki demograficzne
Rozwój techniki produkcji
Gospodarka rolna i problemy granicy Łaby
System nakładczy
Manufaktury
Handel i kredyt
Akumulacja pierwotna i rynek pracy najemnej
Rewolucja cen
Rola szlachty europejskiej ekonomicznych XVI-XVII w.
Charakterystyka ogólna
Rozdział II. Warunki bytowe i życie codzienne
Domy i mieszkania
Ubiory
Wyżywienie
Klęski żywiołowe, choroby, epidemie
Wiara i Kościół
Przemożny wpływ strachu
Rodzina, małżeństwo, miłość
Homo ludens
Rozdział III. Wielkie odkrycia geograficzne
Poglądy na przyczyny odkryć geograficznych i wczesnej ekspansji kolonialnej
Wiedza geograficzna w średniowiecznej Europie
Pierwotne ludy Ameryki i hipotezy na temat ich pojawienia się na półkuli zachodniej
Aztekowie (Mexicas)
Majowie
Inkowie
Ogólna charakterystyka sytuacji plemion Indian amerykańskich w przededniu odkrycia Ameryki 76
Krzysztof Kolumb i jego plany podróży do Indii
Odkrycie Ameryki i dalsze podróże Kolumba
Dalsze odkrycia w Ameryce. Amerigo Vespucci
Odkrycia Portugalczyków. Vasco da Gama i podróż morska do Indii
Magellan i pierwsza podróż dookoła świata
Znaczenie odkryć geograficznych
Rozdział IV. Kraje prastarych cywilizacji
Ogólna charakterystyka rozwoju cywilizacji w Azji na przełomie XVI i XVII w.
Dzieje polityczne Chin w XVI-XVII w. Podbój mandżurski (1644)
Stosunki społeczne, gospodarcze i kulturalne w Chinach XVI-XVII w.
Anarchia feudalna w Japonii. Zjednoczenie kraju przez Hidejosi (1587)
Rządy siogunów Tokugawa i polityka izolacji Japonii (sakoku). Kultura japońska XVI-XVII w.
Podbój Indii przez Babera (1525-1527) i państwo Wielkiego Mogoła w XVI-XVII w.
Stosunki społeczne, gospodarcze i kulturalne w Indiach. Penetracja europejska
Kraje Azji Południowo-Wschodniej. Kolonializm europejski w Azji
Rozdział V. Afryka. Podbój Ameryki przez Europejczyków
Europa a Afryka Środkowa i Południowa. Państwa Czarnego Lądu u progu XVI w.
Mali, Songhaj, Etiopia i Kongo w XVI-XVII w.
Podbój Środkowej i Południowej Ameryki przez Hiszpanów
Powstanie imperium hiszpańskiego w Ameryce
Problemy rasowe i społeczne w posiadłościach hiszpańskich w Ameryce. Encomienda
Kolonizacja portugalska. Brazylia
Kolonizacja europejska Ameryki Północnej
Specyfika i historyczne znaczenie podboju Ameryki przez Europejczyków
Rozdział VI. Humanizm i renesans
Renesans czy renesanse? Problem renesansu w historiografii
Ogólne tło rozwoju kultury włoskiej w XV-XVI w.
Pojęcie humanizmu. Humanizm włoski i europejski
Nawrót do starożytności
Humanistyczna filozofia człowieka
Humanizm a Kościół
Humanizm a pedagogika
Sztuka i architektura odrodzenia we Włoszech
Renesansowa literatura piękna we Włoszech
Europejska sztuka i literatura epoki odrodzenia
Nauki przyrodnicze
Zmierzch renesansu
Rozdział VII. Walka o hegemonię w Europie Zachodniej w pierwszej połowie XVI wieku
Sytuacja międzynarodowa w Europie Zachodniej na przełomie XV i XVI w.
Sytuacja wewnętrzna we Francji
Kastylia i Aragonia
Habsburgowie i ich kraje dziedziczne
Sytuacja polityczna na Półwyspie Apenińskim u progu wojen włoskich. Wenecja, Państwo Kościelne, Neapol, Florencja
Wyprawa Karola VIII za Alpy i początek wojen włoskich
Rywalizacja francusko-hiszpańska we Włoszech. Podbój Mediolanu przez Francuzów i Neapolu przez Hiszpanów
Zmienne konfiguracje polityczne. Liga w Cambrai (1508) i Liga Święta (1511)
Franciszek I i Karol V. Dalszy ciąg wojen włoskich i pokój w Cambrai
Wojny francusko-habsburskie w latach czterdziestych-sześćdziesiątych XVI w.
Przeobrażenia w sztuce wojennej
Zakończenie wojen o hegemonię w Europie Zachodniej. Traktat w Cateu-Cambrésis – przewaga hiszpańska czy równowaga europejska
Rozdział VIII. Reformacja w Niemczech
Ogólne problemy genezy reformacji
Niemcy na przełomie XV i XVI w.
Wystąpienie Lutra i jego doktryna
Potępienie przez papieża i cesarza. Bulla Exsurge Domine (1520) i edykt wormacki (1521)
Początki walk społeczno-religijnych w Niemczech. Tomasz Münzer i jego ideologia
Wojna chłopska w latach 1524-1526
Ostateczny rozłam religijny w Niemczech. Niebezpieczeństwo tureckie i pokój religijny w Norymberdze (1532)
Walki polityczno-religijne w Niemczech i porażka cesarza Karola V
Pokój religijny augsburski (1555). Znaczenie reformacji w rozwoju kultury niemieckiej w XVI w.
Rozdział IX. Rozwój reformacji i ostateczny rozłam w zachodnim chrześcijaństwie
Stosunki polityczne i społeczno-gospodarcze w Szwajcarii u progu XVI w.
Zwingli i początek reformacji w Szwajcarii
Kalwin i gmina genewska. Doktryna kalwińska
Dwór królewski we Francji w walce z reformacją kalwińską
Rzeź w Wassy i wybuch wojny domowej we Francji (1562). Pierwszy okres wojny (1562-1574)
Wojna trzech Henryków i triumf Henryka de Bourbon
Anglia u progu nowej epoki
Konflikt Henryka VIII z Rzymem. Akt supremacji (1534) i terror królewski
Zamieszanie w życiu wewnętrznym Anglii po śmierci Henryka VIII. Reakcja katolicka
Kontrofensywa Kościoła Katolickiego przeciw reformacji. Sobór trydencki (1545-1563)
Rozdział X. Europa Wschodnia i kraje skandynawskie w XVI wieku. Początek walki o Dominium Maris Baltici
Ogólna charakterystyka regionu geograficznego
Stosunki gospodarczo-społeczne w Wielkim Księstwie Moskiewskim w XVI w.
Stosunki polityczne w państwie moskiewskim w pierwszej połowie XVI w.
Objęcie rządów przez Iwana IV Wasiljewicza. Tendencje reformistyczne w „publicystyce” moskiewskiej. Kultura moskiewska
Reformy Iwana Groźnego. Sojusz samodzierżawie z dworiaństwem
Opricznina
Wojny moskiewsko-litewskie w pierwszej połowie XVI .
Ekspansja Moskwy na wschód. Podbój Kazania, Astrachania i zachodniej Syberii
Polska i Litwa za ostatnich Jagiellonów
Kraje skandynawskie w pierwszej połowie XVI w. Zerwanie unii kalmarskiej (1523) i reformacja
Pierwsza wojna północna (1558-1570) i kongres szczeciński (1570)
Wojna polsko-moskiewska za Batorego. Bilans pierwszego etapu zmagań o Dominium Maris Baltici
Rozdział XI. W kręgu ekspansji tureckiej
Podboje tureckie na Bliskim Wschodzie w początkach XVI w.
Sulejman Wspaniały i ekspansja osmańska w Afryce Północnej
Bitwa pod Mohaczem (1526) i koniec niezawisłości Węgier
Turcja po Sulejmanie. Lepanto
Ustrój państwowy i gospodarczy Turcji w XVI w.
Stosunki społeczne i reformacja na Węgrzech
Mołdawia, Wołoszczyzna i kraje bałkańskie pod panowaniem tureckim
Rozdział XII. Rewolucja w Niderlandach a konflikt hiszpańsko-angielski
Niderlandy w XVI w. Reformacja kalwińska
Rewolucja w Niderlandach i rządy terroru ks. Alby
Wojna w Niderlandach w latach 1574-1579. Unie w Arcas i Utrechcie (1579). Niepodległość północnych Niderlandów (1581)
Międzynarodowe aspekty rewolucji niderlandzkiej i rywalizacja angielsko-hiszpańska
Sprawa Marii Stuart
Wyprawa niezwyciężonej Armady na Anglię (1588) i klęska Hiszpanów
Rozwój gospodarczy Anglii w drugiej połowie XVI w.
Ekspansja angielska. Kompanie kupieckie
Elżbieta I i jej epoka w Anglii
Początek zmierzchu potęgi hiszpańskiej. Jego przyczyny
Rozdział XIII. Europa na przełomie stuleci
Rozwój kontrreformacji. Działalność misyjna Kościoła Katolickiego
Kościół w walce z renesansową filozofią przyrody. Giordano Bruno
Renesans polityczny Francji. Traktat w Vervins i edykt nantejski (1598)
Monarchia absolutna Henryka IV. Polityka zagraniczna króla
Niemcy w drugiej połowie XVI w.
Czechy w XVI w. i na początku XVII w. Rola reformacji w walce przeciw Habsburgom o niezależność kraju
Problem turecki na przełomie XVI i XVII w.
Wzrost napięcia politycznego w Niemczech. Unia protestancka (1608) i liga katolicka (1609)
Niderlandy Północne w końcu XVI i na początku XVII w.
Kultura hiszpańska schyłku XVI i początku XVII w.
Cofnięcie się Anglii na arenie międzynarodowej za Jakuba I (1603-1625)
Rozdział XIV. W walce o państwo carów. „Wielka Smuta” i obca interwencja w Rosji na początku XVII w.
Wielki kryzys w Rosji u progu XVII stulecia
Zygmunt III Waza na tronie polskim i początek wojen polsko-szwedzkich
Pierwsze powstanie kozackie i problem prawosławia w Rzeczypospolitej
Geneza interwencji polskiej i szwedzkiej w Rosji na początku XVII w.
Początek „Wielkiej Smuty” w Rosji. Dymitr Samozwaniec I
Powstanie Bołotnikowa
Rokosz Zebrzydowskiego w Polsce. Oficjalna interwencja polska w Rosji. Dymitr Samozwaniec II
Układ smoleński (1610) i bitwa pod Kłuszynem (1610). Szczytowy okres upadku Rosji
Ogólnonarodowe powstanie w Rosji. Pierwsze i drugie opołczenie
Michał Romanow carem. Likwidacja obcej interwencji. Traktaty stołbowski (1617) i deuliński (1619)
Rozdział XV. Wojna trzydziestoletnia – konflikt zbrojny na pograniczu dwóch epok
Niektóre aspekty genezy wojny trzydziestoletniej w oświetleniu nowszej historiografii
Sytuacja polityczna w Rzeszy Niemieckiej i we Francji w przededniu wybuchu wojny
Defenstracja praska (1618) i wojna w Czechach. Jej aspekty międzynarodowe
Bitwa pod Białą Górą (1620) i jej znaczenie w dziejach Czech
Wojna o Palatynat i wojna duńska (1622-1629)
Wallenstein i Gustaw Adolf. Potęga militarna Szwecji
Wojna polsko-szwedzka (1625-1629)
Szwedzki okres wojny trzydziestoletniej (1630-1635). Śmierć Gustawa Adolfa i Wallensteina
Rola Polski i Rosji w szwedzkim okresie wojny trzydziestoletniej
Francuski okres wojny (1635-1648)
Traktat westfalski (1648) i jego znaczenie w historii Europy i Niemiec 377
Rozdział XVI. Wzrost znaczenia Francji i zmierzch Hiszpanii
Francja po śmierci Henryka IV. Richelieu u władzy
Walka Richelieu z opozycją arystokratyczną i hugonocką
Państwo absolutne Richelieu
Przewaga Francji nad Habsburgami. Wojna francusko-hiszpańska i traktat pirenejski (1659)
Powstanie ludowe we Francji i fronda. Koniec opozycji antyabsolutystycznej
Kryzys gospodarczo-społeczny Hiszpanii w pierwszej połowie XVII w.
Kryzys polityczny i katastrofa w 1640 r. Upadek Hiszpanii
Rozdział XVII. Rewolucja angielska
Geneza rewolucji angielskiej
Gospodarka Anglii w pierwszej połowie XVII w.
Stosunki społeczne. Rola gentry
Purytanizm i jego dwa kierunki – prezbiterianizm i indepentyzm
Pierwsi Stuartowie w walce z parlamentaryzmem. „Jedenastoletnia tyrania” Karola I (1629-1640)
Bunt w Szkocji i początek rewolucji w Anglii (1640)
Oliver Cromwell i „długi parlament”
Próby złamania opozycji przez Karola I. Wybuch wojny domowej (1642)
Cromwellowska Armia Nowego Wzoru i klęska rojalistów
Wzrost nastrojów antyrewolucyjnych i powstanie rojalistów
Parlament kadłubowy i egzekucja Karola I. Anglia republiką (1649)
Walka z ruchami radykalnymi i konspiracją rojalistyczną. Wojny z Irlandią, Szkocją i Holandią
Cromwell lordem-protektorem Anglii (1653-1658). Koniec protektoratu i restauracja Stuartów (1660)
Rozdział XVIII. Na przełomie dziejów Europy Środkowo-Wschodniej (druga połowa XVII w.)
Ogólna charakterystyka sytuacji politycznej w Europie Wschodniej w połowie XVII w.
Problemy społeczne i gospodarcze Rosji w połowie stulecia
Konflikty społeczne w państwie moskiewskim. Powstania miejskie i wojna kozacka pod wodzą Razina (1670-1671)
Reformy administracyjne, kościelne i wojskowe. „Sobrnoje ułożenije” (1649)
Załamanie się pozycji Rzeczypospolitej na arenie międzynarodowej w drugiej połowie XVII w. Jego przyczyny
Stosunki społeczne, gospodarcze i polityczne w Szwecji
Rozkład wewnętrzny Turcji w drugiej połowie XVII w. Próby przeciwdziałania mu – reformy Köprülüch i aktywizacja Turcji w polityce międzynarodowej
Rola chanatu krymskiego w Europie Wschodniej w połowie XVII w.
Wzrost znaczenia Brandenburgii. Wielki elektor Fryderyk Wilhelm
Rywalizacja polsko-rosyjska. Powstanie Chmielnickiego na Ukrainie i interwencja rosyjska w wojnie polsko-kozackiej (1654)
Najazd szwedzki na Polskę i druga wojna północna (1655-1660). Traktaty w Oliwie, Kopenhadze (1660) i Kardis (1661)
Wojna polsko-rosyjska i traktat andruszowski (1667)
Wojny polsko-tureckie. Polityka bałtycka Sobieskiego i jej perspektywy na tle polityki europejskiej
Rozwój dziedzicznych krajów habsburskich
Turcja w wojnie z Austrią i jej sprzymierzeńcami. Bitwa wiedeńska (1683) i traktat karłowicki (1699). Bilans XVII w. w historii Europy Środkowo-Wschodniej
Rozdział XIX. Europa Zachodnia w okresie przewagi francuskiej
Francja w drugiej połowie XVII w. Colbert, Louvois, Vauban
Ogólne zagadnienia absolutyzmu
Ludwik XIV i centralizm absolutystyczny. Bilans rządów królewskich w dziedzinie społecznej i religijnej
Wojna dewolucyjna (1667-1668) i traktat akwizgrański (1668)
Holandia w wojnie z Francją. Pierwsza koalicja europejska przeciw Ludwikowi XIV. Traktaty w Nimwegen (1678-1679). Fontainebleau (1679) i St. Germain-en-Laye
Reuniony. Rozejm w Ratyzbonie (1684) i szczyt potęgi francuskiej. Liga augsburska (1686) i „coalitions raisonnees”
Anglia po restauracji Stuartów. Rządy Karola II (1660-1685)
Jakub II i The Glorious Revolution (1688). Koniec panowania Stuartów
Wojna drugiej koalicji europejskiej z Francją (1688-1697) I traktat w Ryswick (1697)
Ocena Ludwika XIV w historiografii
Rozdział XX. Sztuka, literatura i myśl epoki baroku
Pojęcie baroku i manieryzmu. Główne kierunki baroku jako odzwierciedlenie najważniejszych problemów epoki
Problem baroku słowiańskiego
Ofensywa kontrreformacji w sztuce baroku
Sztuka baroku a absolutyzm. Sztuka dworska
Barok mieszczańsko-protestancki
Główne tendencje w literaturze pięknej. Reakcja religijna na renesans. Konflikt jednostki państwem
Teatr i muzyka
Problematyka państwa i społeczeństwa w piśmiennictwie politycznym XVII w. Początki prasy
Empiryzm galileuszowski i racjonalizm kartezjański – początki nowej epoki w filozofii
Jansenizm. Filozofia i nauka XVII w.
Oświata, pedagogika, wychowanie
Bibliografia
Bibliografia uzupełniająca
Indeks osób
Indeks nazw geograficznych i etnicznych
Spis map tekstowych
Spis map załącznikowych
UWAGI:
Bibliografia.
DOSTÊPNO¦Æ:
Dostêpny jest 1 egzemplarz. Pozycjê mo¿na wypo¿yczyæ na 30 dni
Nowa wersja historii powszechnej XX wieku przedstawia bardziej poszerzoną, a nie zupełnie skrótową i popularną wersję historii powszechnej wieku XX. Celem pracy jest przybliżenie skomplikowanych dziejów świata i ludzkości ostatniego wieku. Znajomość tych dziejów może okazać się przydatna w interpretowaniu wydarzeń bieżących i prognozowaniu najbliższej przyszłości.
UWAGI:
Bibliografia. Indeks.
DOSTÊPNO¦Æ:
Dostêpny jest 1 egzemplarz. Pozycjê mo¿na wypo¿yczyæ na 30 dni
