Książka Andrzeja Czarskiego "Najmłodsi żołnierze walczącej Warszawy" stanowi ambitną próbę ukazania rozmiarów zaangażowania młodzieży stolicy w walkę z niemieckim najeźdźcą w okresie okupacji i Powstania Warszawskiego. Autor jako kilkunastoletni chłopiec brał udział w powstaniu, walcząc w szeregach zgrupowania AK "Chrobry II", a po upadku powstania przebywał wraz ze swoimi młodocianymi towarzyszami broni w obozie jenieckim w Lamsdorfie. Zorganizowany tam przez Niemców pokazowy apel młodocianych jeńców-powstańców w wieku lat 10 - 18 posłużył autorowi do ukazania czytelnikowi okupacyjnych losów niektórych uczestników apelu oraz ich towarzyszy walki.Książka jest oparta na licznych relacjach, które autor zbierał od 1956 roku, wiernie oddaje specyficzną atmosferę okupacyjnej Warszawy, ukazując różnorodne formy działalności konspiracyjnej, angażującej młodzież z różnych środowisk społecznych, należącą do różnych organizacji podziemnych.Wśród bohaterów książki znajdują się harcerze Szarych Szeregów, młodociani żołnierze Armii Krajowej, Armii Ludowej oraz I i II Armii Wojska Polskiego. Różnie układają się ich wojenne losy i różne są drogi, które zaprowadzą z czasem tych młodych ludzi - często jeszcze dzieci - do szeregów bojowników konspiracji, a w dniach zbrojnego zrywu do szeregów powstańczych batalionów. Trwać będą na swych posterunkach walki do końca, świadcząc ogromem poniesionych ofiar o gorącym przywiązaniu młodzieży polskiej do sprawy wolności ojczyzny. O wielkości ich poświęcenia mówią widniejące na kartach tej książki setki nazwisk i pseudonimów poległych, budząc często gorzką refleksję nad losem tak tragicznie doświadczonego młodego pokolenia, którego patriotyczna postawa w dniach dziejowej próby winna stanowić godny naśladowania przykład dla przyszłych generacji polskiej młodzieży.

Najgorsze chwile zawsze się pamięta. To, jak nas podpalili, jak na brzuchu doczołgałam się do ojca - do dziś to widzę, gdy nie mogę zasnąć. I wzrok tej żydowskiej dziewczynki, Inki. Taki błagalny.
Zosia jest sama w cudzym mieszkaniu. Na zewnątrz świat wali się w gruzy. Pobliskie wioski są palone przez bandy UPA. Niemcy mordują Polaków i Żydów. Armia Hitlera zdaje się niezwyciężona. A Zosia jest sama. Ale czy na pewno? Zza ściany dobiega dziwny dźwięk. Decyzja, by zajrzeć do niewielkiej kryjówki, zaważy nie tylko na życiu Zosi. Teraz nie ma o tym pojęcia, ale to, co za chwilę zrobi, doprowadzi ją po latach do Yad Vashem. Dzięki temu zostanie Sprawiedliwą wśród Narodów Świata.
Książka "Zosia z Wołynia" Mateusza Madejskiego opowiada o życiu Zofii Hołub. To historia XX-wiecznej Polski w pigułce. Została ukształtowana przez ucieczkę przed bandami UPA mordującymi Polaków na Wołyniu, uratowanie żydowskiego dziecka, uniknięcie transportu do Auschwitz, wyjazd na Ziemie Odzyskane i małżeństwo z Żołnierzem Wyklętym.
Losy Zosi splatają się ponadto z życiem dwóch innych wyjątkowych kobiet - Inki, dziewczynki skazanej przez nazistów i Polaków na śmierć, oraz Stanki, której rodzina heroicznie decyduje się na ukrywanie i wychowywanie żydowskiego dziecka.
Dziennikarz Mateusz Madejski publikuje rozmowę z własną babcią i odkrywa przed czytelnikami, jak wiele tajemnic i tragicznych wydarzeń skrywa historia większości polskich rodzin.